Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.

Witam!
Chciałabym zapytać o właściwą pisownię słowa ampułkostrzykawka / ampułko-strzykawka. Czy poprawna jest wersja bez dywizu, czy z dywizem? W publikacjach medycznych pojawiają się obie.
Serdecznie dziękuję za odpowiedź.

Szanowny Panie Profesorze,
czy błędy opierające się na nieprawidłowym pod względem historycznym doborze słów mają jakąś specjalną nazwę, czy podchodzą pod błędy leksykalne? Mam na myśli wyrażenia takie jak „w średniowieczu na zamkach budowano toalety” (zamiast ustępy czy szalety).
Przyszła teściowa wraz z dziadkiem mojej narzeczonej rzucili mi wyzwanie, które bez Pańskiej pomocy, może się okazać bardzo brzemienne w skutkach. Pełen podziwu dla erudycji uprzejmie proszę o pomoc.

Często czytam w instrukcjach, że jakieś urządzenie jest „bezobsługowe” w takim kontekście, że nie wymaga ono serwisowania. Czy jest to poprawne, czy raczej powinno się powiedzieć, że dane urządzenie nie wymaga konserwacji/serwisowania. Słowo „bezobsługowe” kojarzy mi się raczej ze stacją lub myjnią, a nie z urządzeniami.

Dzień dobry!
Mam wrażenie, że przyimek na jest nadużywany. Na rynku, na mieście, na stołówce, na dzielnicy, na dyskotece. Wydaje mi się, że jeśli mowa o pomieszczeniu, powinno mówić się w stołówce. Bardzo proszę o jakiś klucz do tego „nanowania”. Na deser poproszę o rozwikłanie zagadki wszech czasów: jeśli kasa nie jest pomieszczeniem (jak na dworcu) tylko maszyną postawioną przy krześle kasjerki w markecie, to powinno się mówić „Ona pracuje na kasie” czy raczej „…przy kasie” lub „…w kasie”?

Szanowni Państwo,
proszę o opinię dotyczącą słowa lokacja, które w żargonie filmowym stosowane jest wymiennie z określeniem lokalizacja (filmowa), oznaczającym miejsce poza studiem filmowym, gdzie jest kręcony film. Czy forma lokacja w odniesieniu do miejsca jest poprawna?
W języku angielskim spotykamy określenie film location, czy lokacja będzie w taki razie kalką z angielskiego? A może to neologizm?

Proszę o wyjaśnienie zasad odmiany w tekstach polskich nazwisk niemieckich kończących się na -ß, w konkretnym wypadku nazwiska Knieß. Czy będzie to forma Knieß’a, Knieß’owi itd. czy Knießa, czy Kniessa? W żadnym ze słowników bądź poradników, do których udało mi się dotrzeć, nie znalazłem odpowiedniej reguły.
Z wyrazami szacunku

W niedawnej odpowiedzi prof. Bańki pojawiło się sformułowanie małżeństwa osób jednej płci. Wydaje mi się, że poloniści powinni dbać o logiczność własnych (a czasem i cudzych) wypowiedzi. Rzecz w tym, że nie ma, nie było i nie będzie małżeństw osób jednej płci, tak jak nie ma mosiężnego plastiku ani 6-osobowych kwartetów. I żadna ustawa tego nigdy nie zmieni.

Witam.
Analizuję różnice pomiędzy dwoma urządzeniami nawigacyjnymi nazywanymi kompasem i busolą. To, co zazwyczaj podkreślane jest jako decydujące o ich podziale, to przyrządy celownicze występujące w busoli. Zastanawiam się nad pochodzeniem słów kompas i busola oraz zasadnością takiego podziału. Podobno kompas pochodzi od włoskiego compasso, które kiedyś oznaczało podziałkę, a obecnie tłumaczone jest właśnie jako kompas. Nie doszukałem się jednak pochodzenia słowa busola.

Dzień dobry,
jaka jest etymologia i znaczenie słowa lampucera?
Pozdrawiam
Andrzej Duda